Yüzyılımıza kadar bilim insanları; monarşilere, zengin kişilere, hükümetlere, hayır kuruluşlarına, bazen de kendi mütevazi kaynaklarına dayanarak, genellikle bağımsız çalışırlardı. İnsanların her yerde durmadan artan beklentileriyle bilimsel teknolojilerinin artan maliyeti ve karmaşıklığı, bilim insanlarını hükumetlerle ve halkla daha yakın ilişkilere soktu. Bilgi biriktikçe, giderek insanı ilgilendiren pratik konulara uygulanabilirliği arttı.

Dizginleşmiş Bir Merak: Bilim 

Günümüzde herkes bilim insanlarının yaptıklarıyla daha çok ilgilenirken yapılanların yararlarını, risklerini de bilmek istiyor.

Yine de bilimle uğraşmayanların, onun doğası gereği anlaşılmaz ve esrarlı olduğunu düşünmeleri beni şaşırtıyor. Bunda, profesyonel bilim insanlarının kullandıkları dili günlük dile çevirmek istemeyişlerinin etkisi olmakla beraber, fen bilimleri dışındaki konularda eğitilmiş insanların entelektüel tembelliklerinin ağırlığı daha büyüktür. Aslında bu “bilim sevmeme” saplantısı doğal bir düşünce biçimi değildir.

Bilim, kendi içimizde ve çevremizde olan bitene açıklama aramaktır. Anlaşılmazlık, karanlık, esrarlı olanı, temel kanunları keşfederek açıklama ve anlaşılır yapma işlemidir; dizginleşmiş meraktır. Merak, insandaki en temel dürtülerden biridir. Çocukken meraklarımızla, serbestçe, hiç utanıp çekinmeden bir tür “bilim yaparız”. Yaşlandıkça bize zevk veren, bilgi sağlayan bir dürtümüzü bastırırız. Bu düşüncelerle bilimi başkaları için de zevkli yapma çağrısını hoşnutlukla kabulleniyorum.

                                                                                                                    Vinalhaven, 1979

 

Kaynakça: Hayatın Kökleri, Mahlon B. Hoagland, 2003.