Bilim insanları, psikologların çağrısına kulak verdiler ve akıllı telefonlarda kullandığımız sembolik ifadeler olan emolojileri analiz ettiler.

Trends in Cognitive Sciences Dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, interneti kullanan insanların yüzde 90 ‘ından fazlası emoji kullanıyor. İnsanlar, yüz yüze iletişimde duygularını ifade etmek için bedenleri ve sözcükleri kullanıyorlar. Peki, gerçek hayatta da internettekine benzer emoloji kullanıyor olabilirler mi? Uzmanlar bu sorunun cevabını bulduklarını düşünüyorlar.

Çevrimiçi iletişimde, duygusal ifadelerin etkisini arttırmanın bir yolu olarak jestlerin yerine genelde emojiler kullanılıyor. Bu yüzden bilim insanları, çevrimiçi görüşmeler ile yüz yüze görüşmelerin paralel biçimleri arasındaki benzerliklere odaklandılar. Çevrimiçinde kullanılan emojilerin insanların duygularını gerçekten temsil edip etmediğini ya da iletilmek istenen duygunun dışında başka duyguları da temsil edip etmediğini araştırdılar.

İngiltere’deki Edge Hill Üniversitesinde, Psikolog Linda Kaye yönetiminde yapılan araştırmanın sonuçları kısaca şöyle:

İnsanlar, birbirleriyle iletişim için iki tür davranış kullanıyor: Konuşma ve metin içeren sözlü davranışlar ya da yüz ifadelerini içeren sözsüz davranışlar. Emojiler, insanların yüz yüze etkileşimi sırasında sergiledikleri nüanslardan yoksun kalan yazılı mesajlarda, anlamı tamamlayıcı bir işlev görüyor. Yazılı mesajlarda sembol kullanımına ilk kez 1980’lerde, tartışma forumlarında, bir mesajın şaka olduğunu ifade etmek için kullanılmıştı.

Emojiler yeni bir beden dili mi?

Yüz yüze iletişimdeki duyguları tam ifade etmek için kullanılan jest ve mimiklerin yerine, yazılı metinlerde çoğunlukla emojiler kullanılır. Linda Kaye, özellikle “nasıl ve niçin” sorularına verdikleri cevaplar ve kullanma biçimindeki tuhaflıklardan ötürü, emojiler ile jestlerin benzerlik gösterdiğini belirtiyor.

Spontane eğilimli olan çevrimiçi iletişimlerde, duyguları yüz yüze ifade eder olduğundan “daha çok düşünülmüş ve bilinçli olarak kontrol edilebilir” olduğunu söyleyen araştırmacılar, emojilerin kişinin duygularını, yüz ifadesini veya beden dilini, sadece iletişim kurmaktan farklı kılan “özgün temelleri” bulunduğunu belirtiyorlar.

Buna ek olarak önceki araştırmacılar, insanların emojileri nasıl kullandıklarına dair bilgide, onların kişiliklerine dair bilgilerin de içerilebileceğini önermişlerdi. Kaye ‘a göre, kişisel ilgilere bakıldığında, mesela kabul edilebilirlik ve başkalarına uygun olup olmama oranı, emoji kullanılıp kullanılmadığına bağlı olabilir. İlk araştırmalar gösteriyor ki, örneğin, “mutlu” emojileri kullanan insanların kabul edilebilirliği ve açık olma olasılığı daha yüksektir.

Sonuç olarak insanların duygularını nasıl ifade ettiğini anlamaya çalışırken yüz yüze etkileşim sırasında duygusal iletişimin sınırlandığını da fark eden araştırmacılar, insanların nasıl ve niçin emojileri kullandıklarının derinden araştırılmasının, kamuya kısmen açık olan veri havuzlarına başvurulduğunda zor olmayabileceğini de kaydediyorlar.

Abdulkadir Büyükbingöl